Of het nou een striptekening is, een kunstwerk of een gedicht. Creativiteit kun je stimuleren door je gedachten in uiteenlopende vormen te gieten. Bij de School of Creative Thinking ondervonden de deelnemers van de opleiding Verdieping Toegepaste Creativiteit dit aan den lijve. Ik was één van hen en illustreer de leerpunten graag met een reeks creatieve uitingen. Een toelichting vooraf: tijdens de lesdag van Philippe Brasseur maakten we kennis met beeld-denken: als werkstuk moesten we in een tekening onze creatieve missie verbeelden. Een dag later stimuleerde Karel Witteveen ons juist in teksten onze uitdaging te verwoorden. Hiernaast zie je mijn tekening én hieronder vind je drie verschillende teksten over mijn toekomst.
Free writing
De eerste tekstoefening die we kregen, was ‘free writing’: tien minuten lang schrijven zonder dat je pen los komt van het papier. Een ietwat ingekorte en herschreven versie van dit epistel:
TROUWE REISGENOTEN
Een beeld maken van een idee. Daar ging het over in het laatste blok van de opleiding Verdieping Toegepaste Creativiteit die ik het afgelopen jaar volgde bij de School of Creative Thinking. Onze kalme gids, Philippe Brasseur, gaf ons een rondleiding door de wereld van het beeld-denken. Een vorm voegt iets toe aan een idee. En wat je aandacht geeft, groeit. We beleefden de kracht van paradoxale beelden. Zodra je twee extremen naast elkaar ziet, schiet je brein in de werk-stand. Het al niet rusten tot het betekenis heeft gegeven aan wat je ziet. Alle laatjes gaan open, tot er iets uit jouw persoonlijke kennis, ervaring of gevoel aansluit bij het beeld. En die creatieve denkkracht is goud waard. Wat is het doel van beeld-denken? Zie het als een manier om even te ontsnappen aan de logica, het cognitieve. Creativiteit zit hem in de ‘uitstapjes’ die je maakt. Heb je een gedachte, een uitdaging of een probleem, laat je dan vooral even (bewust of onbewust) afleiden door iets totaal anders. Zo neem je afstand van de kwestie, zo raak je op andere manieren geprikkeld. Het levert jou een frisse blik op, je staat op zo’n moment ‘open’ voor nieuwe koppelingen. Door kort daarna weer terug te keren naar je gedachte, probleem of uitdaging, zit je algauw vol met nieuwe aanknopingspunten, inspiraties en aanvliegroutes. Kortom, zulke gedachtesprongen zetten je op scherp. Deze openheid heb ik gevoeld tijdens een oefening waarbij ik het pad richting mijn creatieve missie moest verbeelden. Ik tekende een weg waar ik zelf op liep, met een rugzak vol kennis en ervaring, op weg naar mijn doel: mijn kwaliteiten als schrijver, trainer en spreker naar een volgend ‘level’ brengen. Ik tekende aan de ene kant van de weg alle mensen, bedrijven, dingen en situaties die mij vertrouwen geven. Aan de andere kant van de weg tekende ik alle zaken die mij angstig maken. Dit beeld waarin ik alles voor me zag, bracht me tegelijkertijd nieuwe inzichten, realiteitszin én enthousiasme. Mijn belangrijkste inzicht was de tweedeling tussen angst en vertrouwen. Naast lieve vrienden, kennissen, familieleden en collega’s die mij steunen in mijn missie, staan er ook concurrenten, onzekerheden en risico’s langs de weg. Ik besloot ze allemaal in mijn rugzak te stoppen. Ik heb ze stuk voor stuk nodig op mijn reis naar het einddoel. Hoop en vrees zijn misschien wel mijn meest trouwe reisgenoten. Ze inspireren mij. Kom maar op met de toekomst. Ik heb mijn eerste stappen gezet op het pad. Een beetje angstig, maar vol vertrouwen.
Handpalmverhaal
Een handpalmverhaal is een extreem kort verhaal, gebaseerd op de manieren van de Japanse schrijfkunst. Omdat ons verhaal over een ‘missie’ moest gaan, daagde de docent ons uit om in vijf regels het personage, het doel, de obstakels, de oplossing en het resultaat te beschrijven.
EREPODIUM
Kijk die krullenbol nou eens lopen. Op pad naar het erepodium van schrijver, trainer en spreker. Vertrouwen en angst liggen op de loer. Als reisgenoten besluit hij ze te omarmen. Samen verder, in hoog tempo nu, met de wind in de krullen.
Haiku
Tot slot kregen we de opdracht om een haiku te maken, op basis van de eerder geschreven teksten. Dat is een kort gedicht (zonder rijm), bestaande uit drie regels. De eerste regel telt exact 5 lettergrepen, de tweede regel exact 7 lettergrepen en de derde regel weer exact 5.
Krullenbol op pad
Angst en hoop in de rugzak
Volle kracht vooruit!
Tot zo ver de stappen die ik gezet heb in de afgelopen dagen. Deze opleiding over toegepaste creativiteit heeft mij gedurende een jaar veel gebracht. Naast de kennis over het Creative Problem Solving-model (CPS) leerde ik allerlei creatieve werkvormen, denkwijzen en oplossingen. De groep deelnemers bestond uit een frisse mix van inspirerende types en de docenten namen ons enthousiast op sleeptouw. Dank aan de School of Creative Thinking en alle betrokkenen. Het was een wilde rit. Tijd voor het volgende hoofdstuk.
* Als afronding van de opleiding Verdieping Toegepaste Creativiteit bepalen deelnemers hoe zij toegepaste creativiteit gaan inzetten. In dit artikel deelt Vincent, deelnemer van editie 2020, wat zijn creatieve missie is. De opleiding heette toen Applied Creativity Advanced Program.