Co-Cre-AI-tion, het nieuwe co-creëren, ik vind het zo’n mooie term, dat ik ‘m heb overgenomen uit het artikel ‘Artificial Intelligence & Creativity: A Manifesto for Collaboration’. Want veel AI-experts en wetenschappers op het gebied van creativiteit pleiten voor een samenwerking tussen mens en machine. Beter gezegd: AI is een tool die we kunnen gebruiken in het creatieve proces om nog mooiere en betere resultaten te verkrijgen.
De kracht van kunstmatige intelligentie zit in het supersnel analyseren van enorme hoeveelheden gegevens en het nemen van beslissingen op basis van diezelfde hoeveelheid informatie. Generatieve AI is in staat om daarmee ook zelf tekst, audio en beeld te genereren.
In het creatieve proces kun je deze kracht op meerdere manieren inzetten. De tool zal je het meest van nut zijn bij het divergente denken. Bij convergentie voeg je waarde toe op basis van persoonlijke ervaring en emotie. Kwaliteiten die uniek zijn voor de mens.
Enkele tips voor het gebruik van AI in het creatieve proces:
- Zit je vast in het genereren van ideeën?
Vraag AI dan om ideeën en bouw daar weer op voort. Je kunt de machine een handje helpen door om nieuwe combinaties te vragen of om te vragen hoe jouw superheld deze kwestie aan zou pakken. Of hoe een andere industrie dit soort vraagstukken oplost. En als je de techniek ‘analogie met de natuur’ wilt toepassen, geeft AI je zo de kenmerken van bijvoorbeeld een mestkever. - Heb je last van je eigen vroegtijdige oordeel, omdat je veel kennis en ervaring over de materie hebt?
Je AI-tool heeft die bagage niet en kan in die zin vrijer met je meedenken. - Kun je hulp gebruiken bij het ontwikkelen van concepten?
Ook hier kan de AI tool je ondersteunen bij het genereren van opties om een oplossing verder te ontwikkelen. De machine voorziet mogelijk andere voor- en nadelen van je eerste concept. En misschien levert AI nieuwe combinaties van ideeën om zo je oplossing nog verrassender te maken. - Wil je dat anderen de innovatieve oplossing of het creatieve product omarmen?
Een beeld van een mogelijke toekomst geeft vaak een betere indruk dan woorden. Je kunt een tekening maken of AI een beeld laten creëren. Zo’n beeld werkt ook goed als instrument om in gesprek te gaan met een gebruiker en samen het product te ontwikkelen. Een andere toepassing is om AI persona’s te laten creëren, die je helpen om het concept te evalueren. - Wil je weten of jouw geweldige oplossing al ergens wordt toegepast?
Snel en veel informatie verwerken kan de machine beter dan de mens. Gebruik het resultaat van AI om je oplossing verder te ontwikkelen of om inspiratie op te halen voor je actieplan.
Als je AI inzet om je te helpen in het divergente denken waarbij je voortbouwt op de opties die de machine genereert, omzeil je de ‘fouten’ die de machine maakt. Ben je op zoek naar feitelijke informatie, dan kun je aanlopen tegen de beperking die AI heeft. Bijvoorbeeld een aanname of vooroordeel op basis van eenzijdige data waarmee de machine getraind is.
Je vraagstelling aan de AI-tool is bepalend voor de richting van het antwoord. Hiermee kun je onbewust sturen en ben je niet meer bezig met het ophalen van brede en feitelijke informatie.
Ik raad je aan te gaan experimenteren. Dat is altijd belangrijk bij creativiteit en innovatie. Zo oefen je met wat de beste input is voor AI om een oplossing voor jouw ambitie, probleem of irritatie te krijgen. Bijkomend voordeel: je scherpt je eigen vermogen om goede vragen te formuleren en te beschrijven wat je écht wilt zien gebeuren. Wat jou dan weer helpt het creatieve proces nog beter in de vingers te krijgen.
Misschien vraag je je nu af of samen met je collega’s brainstormen in de toekomst niet meer aan de orde is. Ik denk dat er wel wat verandert. En dat we elkaar als mensen blijven opzoeken om samen te werken met gebruik van verschillende tools, waaronder AI-tools. Om meerdere redenen is een AI-tool geen vervanging van je menselijke co-creator. Het voordeel van de AI-tool is dat hij (bijna) altijd en overal beschikbaar is. Je hoeft geen afspraak te maken om samen te werken en de tool heeft steeds weer ‘zin’ om je te helpen bij het bedenken van een oplossing. AI zal niet gefrustreerd raken als je zijn idee niet gebruikt en niet moe worden van het aandachtig doorlezen van 150 gegenereerde ideeën. Handig in bepaalde stappen van het proces. Onhandig als we opties kiezen en evalueren of als emotie, culturele waarden en ervaring de oplossing naar een hoger niveau kunnen tillen.
Bij Co-Cre-AI-tion staat de mens aan het roer in het creatieve proces. Hij interpreteert de resultaten en bepaalt wat de volgende stap is. Zo kunnen we ook zorgen voor een ethisch en verantwoordelijk gebruik. De komende tijd ga ik experimenteren met AI-tools in het creatieve proces. Daarover een andere keer meer.
– Conny van der Wouw
Trainer bij de School of Creative Thinking
juli 2023
Bronnen:
- Artificial Intelligence & Creativity: A Manifesto for Collaboration
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/jocb.597 - How Generative AI Can Augment Human Creativity
https://hbr.org/2023/07/how-generative-ai-can-augment-human-creativity - A new horizon for possibility thinking: A conceptual case study ofHuman X AI collaboration
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/27538699231160136 - A prosthesis for imagination: Using AI to boost your creativity
https://www.oneusefulthing.org/p/a-prosthesis-for-imagination-using - This is the AI we didn’t see coming: artificial imagination
https://www.fastcompany.com/90887178/ai-we-didnt-see-coming-artificial-imagination
*Afbeelding gegenereerd met Bing Image Creator.